Bạn đang bị khó ngủ, mất ngủ nhưng chưa muốn dùng thuốc vì lo ngại các tác dụng phục lâu dài?

Đừng lo, hãy tham khảo các phương pháp chữa mất ngủ dân gian của tổ tiên ta, tất cả sẽ có trong bài viết dưới đây

Có thể bạn đã biết, mẹo dân gian thường xuất phát từ quan sát và trải nghiệm thực tế, mang tính chất đơn giản, dễ thực hiện và thường sử dụng các nguyên liệu tự nhiên sẵn có trong đời sống hàng ngày.

Vậy ông bà ta đã có những phương pháp chữa mất ngủ gì khi y học phương tây chưa du nhập vào? Hãy đọc hết bài viết, bạn chắc chắn sẽ tìm được mẹo phù hợp với bản thân.

1. Ngâm chân bằng nước lá lốt

Các biến thể của phương pháp này có thể kể đến như ngâm chân bằng nước ấm thêm gừng (và muối)

Lá lốt có tính ấm, giúp làm ấm cơ thể và kích thích tuần hoàn máu. Khi ngâm chân bằng nước lá lốt ấm, kích thích các huyệt đạo ở chân, cơ thể bạn sẽ trở nên ấm áp hơn, từ đó giúp thư giãn cơ bắp và giảm căng thẳng, làm cho bạn dễ ngủ hơn.

Lá lốt cũng chứa tinh dầu có mùi thơm dễ chịu, giúp thư giãn tinh thần và giảm stress.

• Nguyên liệu:

- 20-30 lá lốt tươi (tương đương khoảng 50-100 gram)

- 1-2 lít nước

- Muối biển (khoảng 1-2 thìa cà phê)

• Cách thực hiện:

- Rửa lá lốt: Rửa sạch lá lốt với nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất.

- Đun sôi: Đun sôi 1-2 lít nước, sau đó thả lá lốt vào nồi và đun tiếp khoảng 5-10 phút.

- Thêm muối: Thêm 1-2 thìa cà phê muối biển vào nồi nước lá lốt đang đun, khuấy đều cho tan muối.

- Để nguội: Tắt bếp và để nước nguội đến khoảng 40-45°C (nhiệt độ ấm, không quá nóng để tránh bị bỏng).

- Ngâm chân: Đổ nước lá lốt vào chậu và ngâm chân trong khoảng 15-20 phút trước khi đi ngủ.

• Liều lượng:

- Nên ngâm chân mỗi ngày một lần, trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lá lốt là nguyên liệu tự nhiên, ít gây tác dụng phụ so với các biện pháp chữa mất ngủ bằng thuốc. Ngoài ra, nó còn dễ kiếm, dễ thực hiện. Ngoài hỗ trợ hiệu quả chứng khó ngủ, việc ngâm chân bằng nước lá lốt  giúp giảm đau nhức xương khớp và làm ấm bàn chân, rất tốt cho người lớn tuổi và những người có công việc phải đứng nhiều.

2. Uống nước là vông

Lá vông (tên khoa học: Erythrina variegata) là lá của cây vông nem, còn gọi là cây vông, cây ngô đồng, hoặc cây hải đồng bì. Đây là một loại cây thân gỗ thuộc họ Đậu (Fabaceae) và được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền Việt Nam nhờ các đặc tính an thần và chữa mất ngủ.

Lá vông có rất nhiều tác dụng, trong đó có việc chữa mất ngủ

Lá vông chứa các alkaloid như erythraline, có tác dụng gây buồn ngủ và làm dịu thần kinh.

• Nguyên liệu:

- 10-15 gram lá vông tươi hoặc 5-10 gram lá vông khô

- Nước sôi

• Cách thực hiện:

- Rửa lá vông: Rửa sạch lá vông tươi với nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất. Nếu dùng lá vông khô, bạn có thể bỏ qua bước này.

- Hãm trà: Cho lá vông vào ấm hoặc cốc, sau đó đổ nước sôi vào (khoảng 200-300ml).

- Ngâm: Đậy nắp và để ngâm khoảng 15-20 phút cho đến khi nước chuyển màu xanh và có mùi thơm nhẹ.

- Uống: Uống nước lá vông khi còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1 lần mỗi ngày trước khi đi ngủ. Không nên uống quá 15 gram lá vông mỗi ngày để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Trà Lá vông dễ pha, nhưng hơi khó uống do có vị đắng và hơi chát, bạn có thể pha thêm chút mật ong hoặc đường vào để dễ uống hơn.

3. Sử dụng tâm sen (tim sen)

Tâm sen hay tim sen, cùng các chế phẩm khác từ cây sen đều có tác dụng chữa mất ngủ rất tốt.

• Nguyên liệu:

- 3-5 gram tâm sen khô (tương đương với khoảng 1-2 muỗng cà phê)

- Nước sôi

• Cách thực hiện:

- Rửa tâm sen: Trước khi sử dụng, bạn nên rửa qua tâm sen với nước để loại bỏ bụi bẩn.

- Hãm trà: Cho tâm sen vào ấm hoặc cốc, sau đó đổ nước sôi vào khoảng 200-300ml.

- Ngâm: Đậy nắp và để ngâm khoảng 8-10 phút cho đến khi nước chuyển màu vàng nhạt và có mùi thơm nhẹ.

- Uống: Uống nước tâm sen khi còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1 lần mỗi ngày trước khi đi ngủ. Không nên uống quá 10 gram tâm sen mỗi ngày để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Tâm sen là nguyên liệu tự nhiên, ít gây tác dụng phụ so với thuốc an thần. Cách pha trà tâm sen rất đơn giản và không đòi hỏi nhiều thời gian.

Tuy nhiên, Tâm sen có vị đắng, có thể không dễ uống đối với một số người. Một số người bị huyết áp thấp, nhiệt hư không nên hoặc hạn chế sử dụng tâm sen.

4. Trà hoa Sen xanh Ai cập

Nụ hoa Sen xanh khô dùng để pha trà

Hoa sen xanh là biểu tượng tâm linh của người cập. Người cổ đại coi Hoa sen xanh như cầu nối giữa người với các vị thần. Loài hoa này có công dụng rất tốt với chứng mất ngủ.

• Nguyên liệu:

- 2-3 gram Hoa sen xanh khô

- Nước sôi

• Cách thực hiện:

- Hãm trà: Cho 2-3 gram Hoa sen xanh khô vào khoảng 200-300ml nước sôi

- Ngâm: Đậy nắp và để ngâm khoảng 8-10 phút cho đến khi nước chuyển màu xanh và có mùi thơm nhẹ.

- Uống: Uống trà đã ủ khi còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Không nên uống quá 5 gram mỗi ngày để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Pha trà Hoa sen xanh có ưu điểm là dễ thực hiện, và không đòi hỏi nhiều thời gian, hiệu quả được chứng minh là rất tốt so với các thảo mộc khác. Tuy nhiên, Trà có vị đắng không dễ uống và có thể một số tác dụng phụ, nhất là khi dùng qúa liều hoặc không đúng cách.

Xem thêm: Hoa sen Xanh, hơn cả một biểu tượng tôn giáo

5. Uống sữa ấm trước khi ngủ

Sữa chứa tryptophan, một loại axit amin giúp tăng cường sản xuất serotonin và melatonin, các hormone giúp cải thiện giấc ngủ.

• Nguyên liệu:

- 1 cốc sữa tươi (khoảng 200-250ml)

- Tùy chọn: 1 thìa cà phê mật ong hoặc một chút bột nghệ (nếu muốn tăng thêm lợi ích)

• Cách thực hiện:

- Đun sữa: Đổ sữa tươi vào nồi nhỏ và đun trên lửa nhỏ. Khuấy đều để sữa không bị khét dưới đáy nồi.

- Thêm mật ong hoặc bột nghệ (tùy chọn): Khi sữa bắt đầu ấm, bạn có thể thêm một thìa cà phê mật ong hoặc một chút bột nghệ. Mật ong giúp tăng thêm hương vị và cung cấp năng lượng, trong khi bột nghệ có tính chống viêm và tăng cường sức khỏe.

- Đun đến khi sữa ấm: Đun đến khi sữa đạt nhiệt độ khoảng 40-45°C (ấm nhưng không quá nóng để tránh bị bỏng).

- Uống: Uống sữa khi còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1 cốc sữa ấm mỗi ngày trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

• Chọn loại sữa

- Sữa tươi: Sữa tươi không đường hoặc ít đường là lựa chọn tốt nhất. Bạn cũng có thể sử dụng sữa hữu cơ nếu có điều kiện.

- Sữa không chứa lactose: Nếu bạn bị không dung nạp lactose, có thể chọn sữa không chứa lactose hoặc sữa từ các loại hạt như sữa hạnh nhân, sữa đậu nành..

Uống sữa ấm là phương pháp rất đơn giản và không đòi hỏi nhiều thời gian hay công sức, Sữa là một nguồn dinh dưỡng tự nhiên, ít gây tác dụng phụ so với thuốc an thần. Sữa cung cấp nhiều dưỡng chất như canxi, vitamin D, và protein, giúp cơ thể khỏe mạnh.

Tuy vậy, Sữa có thể chứa một lượng calo đáng kể, đặc biệt là sữa nguyên kem, nên cần cân nhắc nếu bạn đang theo dõi lượng calo hàng ngày.

6. Trà hoa cúc 

Trà hoa cúc các loại từ lâu đã được cha ông sử dụng như một trong những mẹo chữa mất ngủ tiện lợi, an toàn và phổ biến nhất

Hoa cúc có chứa một chất chống oxy hóa gọi là apigenin. Apigenin liên kết với các thụ thể trong não, giúp giảm căng thẳng và lo âu, đồng thời thúc đẩy cảm giác buồn ngủ.

• Nguyên liệu:

-1 túi lọc trà hoa cúc hoặc 2-3 gram hoa cúc khô

- 1 cốc nước sôi (khoảng 200-250ml)

- Tùy chọn: Một thìa cà phê mật ong hoặc một lát chanh (nếu muốn thêm hương vị)

• Cách thực hiện:

- Chuẩn bị trà: Đặt túi trà hoa cúc vào cốc hoặc đặt hoa cúc khô vào ấm trà.

- Đổ nước sôi: Đổ nước sôi vào cốc hoặc ấm trà, đủ để ngâm trà hoa cúc.

- Ngâm trà: Đậy nắp và để trà ngâm trong khoảng 5-10 phút để hương vị và tinh dầu hoa cúc tan ra.

- Thêm mật ong hoặc lát chanh (tùy chọn): Nếu muốn, bạn có thể thêm một thìa cà phê mật ong hoặc một lát chanh vào trà để thêm hương vị và lợi ích.

- Uống: Uống trà hoa cúc khi nước còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1-2 cốc trà hoa cúc mỗi ngày trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

So với Tâm sen hay Lá vông, Hoa cúc dễ uống hơn nhiều, do đó, đây là phương pháp khá phổ biến giúp hỗ trợ giấc ngủ và an thần.

7. Uống mật ong

Mật ong khi tiêu thụ sẽ làm tăng nhẹ mức insulin trong cơ thể. Insulin này giúp tryptophan, một axit amin quan trọng, đi vào não dễ dàng hơn. Tryptophan sau đó được chuyển hóa thành serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh giấc ngủ, và cuối cùng thành melatonin, hormone chính điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ.

• Nguyên liệu:

- 1-2 thìa cà phê mật ong tự nhiên

-  cốc nước ấm (khoảng 200-250ml)

• Cách thực hiện:

- Chuẩn bị mật ong: Đặt một hoặc hai thìa cà phê mật ong vào cốc.

- Đổ nước ấm: Đổ nước ấm vào cốc, đủ để hòa tan mật ong.

- Khuấy đều: Khuấy đều cho đến khi mật ong tan hoàn toàn trong nước.

- Uống: Uống mật ong khi nước còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1-2 cốc mật ong mỗi ngày trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

8. Hãm trà từ lá dâu tằm

Đây là phương pháp ít được sử dụng, tuy vậy bạn có thể tham khảo

• Nguyên liệu:

- 10-15 lá dâu tằm tươi hoặc khoảng 5-7 gram lá dâu tằm khô

- 2-3 cốc nước sôi (khoảng 600-750ml)

• Cách thực hiện:

- Chuẩn bị lá dâu tằm: Rửa sạch lá dâu tằm với nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất.

- Đun sôi nước: Đun sôi 2-3 cốc nước sôi trong một nồi.

- Thêm lá dâu tằm: Đưa lá dâu tằm vào nồi nước sôi và đun tiếp khoảng 5-10 phút.

- Chuẩn bị cốc uống: Lọc bỏ lá dâu tằm và chờ nước nguội đến khoảng 40-45°C (ấm nhưng không quá nóng).

- Uống: Uống nước lá dâu tằm khi còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1-2 cốc nước lá dâu tằm mỗi ngày trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

9. Thở sâu hoặc tập Yoga trước khi ngủ

Thực hiện các bài tập thở, thiền hoặc tập yoga trước khi ngủ là một trong những mẹo tuyệt vời giúp dễ ngủ và ngủ ngon

Các bài tập thở, thiền, yoga còn giúp kích hoạt dây thần kinh phế vị (dây thần kinh X), từ đó kích hoạt hệ thống thần kinh đối giao cảm, giúp hạ huyết áp, nhịp tim. Các bài tập này giúp loại bỏ những tạp ý, giải phóng tâm trí khỏi những lo âu, phiền muộn và điều hoà cơ thể sau một ngày mệt mỏi, vất vả.

Bạn có thể tham khảo các bài tập thở như: thở cơ hoành, thở 478, thở hộp, hay video của cô Bảo Bình về phương pháp Yoga giúp dễ ngủ, tất cả đều có trong trang web này của Sen xanh. Đây đều là các bài tập dễ dàng, ai cũng có thể thực hiện.

Xem thêm: Video Hướng dẫn tập thở Yoga giúp dễ ngủ và giảm căng thẳng

10. Sử dụng quả bầu

Bầu không những là loại rau củ rất ngon trong mâm cơm của người Việt, chúng còn được sử dụng như một mẹo để hỗ trợ giấc ngủ.

Quả bầu giàu các dưỡng chất như magie và kali. Magie là một khoáng chất quan trọng giúp thư giãn cơ bắp và hệ thần kinh, hỗ trợ giấc ngủ. Kali giúp cân bằng điện giải và điều chỉnh hoạt động của các cơ bắp, bao gồm cả các cơ liên quan đến hô hấp, giúp giấc ngủ sâu hơn và ít bị gián đoạn.

• Nguyên liệu:

- 1 quả bầu

- 1 cốc nước sôi (khoảng 200-250ml)

• Cách thực hiện:

- Chuẩn bị quả bầu: Rửa sạch quả bầu với nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất.

- Cắt quả bầu: Cắt quả bầu thành từng lát mỏng.

- Đun sôi nước: Đun sôi 1 cốc nước trong một nồi.

- Thêm quả bầu: Đưa lát quả bầu vào nồi nước sôi và đun tiếp khoảng 5-10 phút.

- Chuẩn bị cốc uống: Lọc bỏ lát quả bầu và chờ nước nguội đến khoảng 40-45°C (ấm nhưng không quá nóng).

- Uống: Uống nước quả bầu khi còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1-2 cốc nước quả bầu mỗi ngày trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Nước bầu rất an toàn, lành tính. Tuy vậy, cũng như các thảo dược khác, công dụng của nó không tức thì mà cần thời gian kiên trì theo đuổi.

11. Trà Hoa oải hương

Hoa có hương thơm rất dễ chịu, đôi khi chỉ cần ngửi là bạn đã muốn đi ngủ rồi. Bạn có thể sử dụng hoa oải hương khô làm trà, cách làm như sau:

• Nguyên liệu:

- 1 túi trà hoa oải hương hoặc 2-3 gram hoa oải hương khô

- 1 cốc nước sôi (khoảng 200-250ml)

• Cách thực hiện:

- Chuẩn bị trà: Đặt túi trà hoặc hoa oải hương vào cốc hoặc ấm trà.

- Đổ nước sôi: Đổ nước sôi vào cốc hoặc ấm trà, đủ để ngâm trà hoặc hoa oải hương.

- Ngâm trà: Đậy nắp và để trà hoặc hoa oải hương ngâm trong khoảng 5-10 phút để hương vị và tinh dầu hoa oải hương tan ra.

- Uống: Uống trà hoặc hoa oải hương khi nước còn ấm, tốt nhất là uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.

• Liều lượng:

- Nên uống 1-2 cốc trà hoặc hoa oải hương mỗi ngày trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Ngoài ra, có thể kết hợp Hoa oải hương với các thảo dược khác như bạc hà, cỏ ngọt, cam thảo… để cho hương vị tốt hơn.

12. Vỏ quýt khô

Vỏ quýt khô, y học cổ truyền gọi là Trần bì, có tác dụng hỗ trợ giấc ngủ.

• Vỏ Quýt Khô:

- Nguyên Liệu: 5-7 gram vỏ quýt khô

• Cách Thực Hiện:

- Rửa sạch vỏ quýt khô với nước.

- Đun sôi 1 cốc nước trong một nồi.

- Thêm vỏ quýt khô vào nước sôi và đun tiếp trong khoảng 10-15 phút.

- Lọc bỏ vỏ quýt khô và chờ nước nguội.

- Uống trước khi đi ngủ, khoảng 30 phút trước giấc ngủ.

13. Nước táo ép

Nước táo ép không chỉ là một đồ uống giúp bạn sảng khoái hơn, chúng còn có tác dụng hỗ trợ giấc ngủ

Carbohydrate trong nước táo ép có thể giúp tăng sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh giấc ngủ. Ngoài ra, nước táo chứa nhiều vitamin C cùng một số chất chống oxy hoá như quercetin, giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe não bộ, có thể giúp cơ thể thư giãn và dễ ngủ hơn

• Nguyên Liệu: 1 cốc nước táo ép tự nhiên
• Cách Thực Hiện:

- Đơn giản chỉ cần mua hoặc ép nước từ táo tự nhiên, không có đường hoặc chất bảo quản.

- Uống nước táo ép trước khi đi ngủ, khoảng 30 phút trước giấc ngủ.

14. Nước rau má

Rau má khá phổ biến và được sử dụng nhiều trong đời sống của người Việt. 

Nước rau má có thể giúp giảm căng thẳng và lo âu, nhờ vào các hợp chất như asiaticoside và madecassoside. Những hợp chất này có thể cải thiện chức năng của hệ thần kinh và giúp cơ thể thư giãn, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ

1. Nguyên Liệu:

- 1-2 bó rau má tươi hoặc khoảng 10-15 gram rau má khô

• Cách Thực Hiện:

- Rửa sạch rau má với nước.

- Nếu sử dụng rau má tươi, có thể ép nước hoặc xay nhuyễn để lấy nước.

- Nếu sử dụng rau má khô, đun sôi 1-2 cốc nước và thêm rau má khô vào đun khoảng 10-15 phút.

- Lọc bỏ cặn rau má và chờ nước nguội.

- Uống trước khi đi ngủ, khoảng 30 phút trước giấc ngủ.

Đặc điểm chung của các mẹo dân gian là nó an toàn hơn, ít tác dụng phụ hơn so với sử dụng thuốc tây. Tuy vậy, nó thường không có tác dụng tức thì mà phải cần thời gian bồi đắp vào cơ thể.

Bạn nên sử dụng các mẹo dân gian để chữa mất ngủ trong những trường hợp sau:

• Mất ngủ tạm thời do căng thẳng hoặc thay đổi môi trường: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc ngủ vì căng thẳng, lo lắng hoặc thay đổi môi trường (chuyển nhà, du lịch), các biện pháp dân gian có thể giúp thư giãn và dễ dàng vào giấc ngủ hơn.
• Khi không muốn dùng thuốc an thần: Nếu bạn không muốn hoặc không thể sử dụng thuốc an thần do tác dụng phụ hoặc lo ngại về sự phụ thuộc, các biện pháp dân gian có thể là lựa chọn an toàn và tự nhiên hơn.
• Để hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên: Các mẹo dân gian thường an toàn và ít gây tác dụng phụ, giúp hỗ trợ cơ thể vào giấc ngủ một cách tự nhiên mà không gây ra cảm giác mệt mỏi khi thức dậy.
• Mất ngủ mức độ nhẹ: Nếu tình trạng mất ngủ của bạn ở mức độ nhẹ và không kéo dài, các biện pháp dân gian có thể giúp cải thiện giấc ngủ mà không cần can thiệp y học mạnh mẽ.
• Kết hợp với các biện pháp khác: bạn nên kết hợp các mẹo này với các biện pháp khác để cho hiệu quả tốt hơn. Phổ biến, bạn có thể kết hợp với việc luyện tập thể dục, thể thao để nâng cao sức khoẻ thể chất, tinh thần. Lưu ý chọn những môn nhẹ nhàng như đi bộ, bơi, zumba, cầu lông, bóng bàn… và chơi mở mức độ vừa phải.

Thể dục, thể thao luôn là một trong những biện pháp chữa mất ngủ tốt nhất và an toàn nhất

Khi nào không nên sử dụng các mẹo dân gian?

• Mất ngủ kéo dài và nghiêm trọng: Nếu tình trạng mất ngủ của bạn kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, bạn nên tìm sự tư vấn y tế chuyên nghiệp thay vì chỉ dựa vào các mẹo dân gian.
• Có bệnh lý nền: Nếu bạn có các bệnh lý nền như bệnh tim, tiểu đường, hoặc các vấn đề sức khỏe khác, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ biện pháp dân gian nào.
• Phụ nữ có thai và cho con bú: nên thảm khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng
• Dị ứng hoặc phản ứng không mong muốn: Nếu bạn dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong các biện pháp dân gian, hoặc gặp phản ứng không mong muốn, hãy ngừng sử dụng và tìm sự hỗ trợ y tế.

Nhớ rằng, mỗi người có cơ địa và tình trạng sức khỏe khác nhau, vì vậy hiệu quả của các mẹo dân gian cũng có thể khác nhau. Luôn lắng nghe cơ thể và điều chỉnh phương pháp phù hợp với bản thân.

ZenNap - Bình Yên Trong Từng Hơi Thở